tugas bahasa sunda bajidoran

Wasta        : Nur Wasi Na'wa

Kelas         : XI MIPA 5

No Absen  : 26

BAJIDORAN

Bajidoran nyaéta salah sahiji kasenian rahayat anu mekar di daérah laut, kulon Jawa Barat hususna di daérah Subang jeung Karawang. Gending anu mirigna nyaéta sarupaning gamelan nu umumna ngagunakeun laras saléndro .

Ieu kasenian mindeng digelarkeun ku pupuhu atawa pamangku hajat keur mirig kariaan (kalahiran orok, sunatan, kawinan) atawa acara sukuran jeung sajabana anu aya kakaitan jeung upacara (hajat bumi, panén, jeung sasambat ngadatangkeun hujan, bebérésih désa, jeung sajabana). Daya tarik anu ngirut kana ieu kasenian nyaéta salah sahijina dina tukang ngibingna nyaéta sindén atawa ronggeng , anu dibarengan ngibingna ku para bajidor (istilah keur jelma anu resep ngibing di pakalangan atawa anu mesen lagu ka sinden bajidor jeung méré duit sawéran). Ku kituna kasenian ieu téh dingaranan kliningan atawa bajidoran.

Kecap bajidor asal-usulna ti daérah Subang, Jawa Barat nu kasohor mangrupa singgetan tina “barisan jiwa doraka”, nu ngagambarkeun yén anu resep kana kasenian kliningan atawa bajidoran ieu téh cenderung ngahalalkeun sagala cara dina aréna pagelaran, mulai tina ngahamburkeun duit, nginum inuman keras, jeung ngarayu sarta ngéksprésikeun hasrat ka para sindén atawa ronggéng.

Tina ésistensina, aya tilu golongan kelompok sosial anu ngarojong nyaéta sindén atawa ronggéng anu jadi daya pamikat dina pagelaran, bajidor anu jadi panongton anu bakal méré sawéran, jeung pamangku hajat anu ngayakeun pagelaran.

Bajidoran mimiti dipikawanoh dina taun 1960-an. Demi nu jadi kasang tukangna nyaéta ku mindeng aya pakaulan jeung loba nu ménta lagu ka Sindén tur beuki meuweuhna Pamogoran (Jawara nu sok makalangan dina pakalangan kasenian Ketuk Tilu) ngigel dina acara pintonan Wayang Golék (aya kalana ngaganggu kana garapan poko dalang Wayang Golek).

Ku ayana galagat sarupa kitu, nu ngalantarankeun matak “sebér” para Dalang, tug nepi ka pamustungan para tokoh Dalang waktu harita sapuk mun aya nu nanggap téh kudu papaitan heula, naha rék nanggap Sindén atawa Wayang Golek? Nya ku sabab masarakat réa nu mikaresep Bajidoran, antukna éta kasenian téh jadi mandiri, henteu ngan sakadar bagéan tina kasenian séjén.

Nu jadi garapan poko kasenian Bajidoran nyaéta pintonan sekar jeung Gending. Cohagna nu mancén gawé téh nayaga jeung Sinden; nayaga mancén gawé mirig kawih kapasindénan, ari Sindén mah tangtuna ogé pancénna téh ngahaleuang.

Prak-prakanana mimiti para wiyaga tatalu, sabada tatalu néma kana lagu bubuka nu diajangkeun pikeun para karuhun. Lagu nu geus maneuh atawa baku nyaéta lagu Kembang Gadung jeung Kidung. Sabada mintonkeun lagu bubuka, néma kana mundut lagu. Kawih nu sok dihaleuangkeun jaman harita nyaéta lagu-lagu nu sok dipaké dina Wayang Golek, kayaning (Kulu-Kulu Sadunya, Kulu-kulu Bem, Rénggong Anglé, Macan Ucul Jeung Banja Sinom). Aya ogé Ketuk tilu (Gaplék, Sulanjana, Bardin, Erang, Kangsreng, Gondang, Polos Jeung Gudril), katut Tayuban (Sonteng, Samarangan, Sentrong Maja jeung Wani-wani).

Waktu Sinden mawakeun lagu, Bajidor asup ka pakalangan. Bajidor bisa disebutkeun papayungna Bajidoran, Bajidor nu ngahirup-huripkeun Bajidoran. Pang kitu, upama manggung henteu dihadiran ku Bajidor, pasti kana réhé comrékna tur “moal beubeunangan” téa. Écés pisan, aya patula-patali nu moal bisa “dileungitkeun” salah sahijina, da puguh mun “leungit”, aya bahan “leungit” duanana.